گشتی در گنجینه علوم و فناوری ایران

n

nموزه‌های امروز، دیگر یک تالار ساکت و آرام برای نمایش تعدادی اشیای تاریخی و عتیقه نیستند، این مکان‌ها تبدیل به صفحاتی برای بازتاب اندیشه‌ها، آزمون‌ها و چکیده چاره‌جویی‌های مداوم مردم یک سرزمین در دشوارترین مقاطع تاریخی شده‌اند.

n

n 

n

n به همین دلیل است که در نگرش جدید به موزه‌ها، نقش آموزشی و پژوهشی آنها بیش از جنبه‌های دیگر اهمیت پیدا کرده است.

n

nدر این میان موزه‌های علوم‌ و فناوری، نقش آموزشی بیشتری دارند و فعالیت آنها برای آگاه کردن مردم در مسیر تکامل و پیشرفت بشر، باارزش‌تر است.

n

n 

”
————————————-

nبرخلاف سایر موزه‌ها، اشیایی که در موزه‌های علوم‌ و فناوری یافت می‌شوند، خالق بزرگی نداشته‌اند؛ چون اساسأ این اشیا برای خلق زیبایی و به نمایش درآمدن در موزه‌های کلاسیک ساخته نشده‌اند؛ اشیایی که ممکن است با گشت زمان، ارزش خود را از دست بدهند.

n

n 

n

nموزه‌های علوم‌ و فناوری، طیف گسترده‌ای دارند و مجموعه آثار طبیعی زمین‌شناسی، گیاه‌شناسی، زیست‌شناسی و به طور کلی هر آنچه بشر در خلق آنها دست نداشته و نیز آثار ساخته‌های فنی و صنعتی انسان مانند ابزار، ادوات، اختراعات، وسایل نقلیه و ماشین‌آلات را شامل می‌شوند.

n

n 

n

nفضای تعاملی موزه‌های علم‌وفناوری؛ راهی برای یافتن پاسخ پرسش‌های علمی

n

n 

n

nموزه‌های علوم‌ و فناوری به شکل امروزی از حدود نیم‌قرن پیش شکل گرفتند، زمانی که نفوذ تفکر علمی در بین اقشار مختلف جامعه ابزاری برای رشد و توسعه همه جانبه شناخته و «خانه‌های علم» پدیدار شد.

n

n 

n

nشیوه این موزه‌ها از ابتدای راه‌اندازی نیز منحصر به فرد بود؛ درگیرشدن افراد با پدیده‌های علمی و فنی از طریق کارکردن با اشیاء این موزه‌ها باعث می‌شد تا فضای مناسبی برای آموزش غیررسمی و انتقال تجربه‌های فنی به وجود بیاید.

n

n 

n

n 

n

n

n 

n

nبازدیدکننده‌های این موزه‌ها می‌توانند در گالری‌های آن قدم بزنند، از نماهای زنده پدیده‌های علمی لذت ببرند، با تجهیزات آن کار کنند و در فضایی دوسویه و تعاملی، راهی برای یافتن پاسخ پرسش‌های علمی خود بیابند.

n

n 

n

nموزه علوم‌ و فناوری ایران در آغاز راه

n

n 

n

nبسیاری از موزه‌های علوم‌ و فناوری دنیا، سال‌های سال است که فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و جایگاه ویژه‌ای برای فعالان ترویج علم و علاقه‌مندان به موضوعات علمی و فنی دارند؛ موزه‌هایی که از نظر حجم آثار، مساحت در اختیار و تعداد بازدیدکنندگان قابل قیاس با موزه علم و فناوری ایران نیستند.

n

n 

n

nبه گزارش ایسنا، موزه علوم لندن با ۳۰۰ هزار قطعه اثر با ارزش یکی از قدیمی‌ترین و پراثرترین موزه‌های علم و فناوری دنیاست که بسیاری از آثار و تجهیزات آن هنوز فرصت نمایش پیدا نکرده‌اند.

n

n 

n

nموزه علم‌ و فناوری شیکاگو نیز یکی دیگر از این موزه‌هاست که از زمان تأسیس خود یعنی سال ۱۹۳۳ تاکنون ۱۷۵ میلیون بازدیدکننده داشته است و بزرگترین موزه از این دست در نیمکره غربی به شمار می‌آید. اما موزه علم و فناوری ایران نیز با آنکه از سال ۱۳۸۷ رسماً کار خود را آغاز کرده است تاکنون موفق به بازسازی ۲۰۰ اثر در حوزه‌های مختلف شده است.

n

n 

n

nدو گالری «علوم نوین و دستاوردهای دانش پایه» و «دستاوردهای علمی دانشمندان تمدن ایران و اسلام» این موزه هم‌اکنون در دو ساختمان در خیابان سی‌تیر و مجموعه فرهنگستان‌های کشور در بزرگراه حقانی مستقر هستند.

n

n 

n

nشاید در نظر اول گالری‌های این موزه کمی کوچک و ابزار آنها معدود به نظر برسد اما واقعیت این است که برای طراحی و تأمین یک موزه علم و فناوری، چنین فضاهای کوچکی آن هم با فاصله دور از یکدیگر کافی نیست؛ چنانچه اختصاص یک زمین مناسب برای احداث ساختمان اصلی، تبدیل به مهم‌ترین چالش موزه علم و فناوری ایران شده است.

n

n 

n

n 

n

n

n 

n

nگالری دستاوردهای علمی دانشمندان تمدن ایران و اسلام

n

n 

n

nنمایشگاه دستاوردهای علمی دانشمندان تمدن ایران و اسلام، نخستین تلاش موزه علم و فناوری ایران برای معرفی پیشینه علم و فناوری کشور است که با حمایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و کمیته تاریخ و تمدن اسلام و ایران برپا شده است.

n

n 

n

nاین نمایشگاه که آبان‌ماه سال ۱۳۸۹ به بهره‌برداری رسید، تعدادی از ابتکارات علمی دانشمندان مسلمان ایرانی نظیر «احمدبن موسی بن شاکر خراسانی»، «ابوعلی حسین‌بن عبدالله ابن سینا»، «مؤیدالدین عرضی دمشقی»، «عبدالرحمن خازنی» و «ابوبکر محمد کرجی» در دو حوزه مکانیک سیالات و نجوم را بازآفرینی کرده و در معرض دید مخاطبان قرار داده است.

n

n 

n

n 

n

n

n 

n

nدر این گالری تعداد زیادی از محصولات فناورانه ایرانیان قدیم از ابزار مورد استفاده برای آسیاب و روغن‌کشی تا ابزار مطالعات نجومی به چشم می‌خورد. هرچند که تمامی ابزار موجود در این گالری پس از بررسی‌های متخصصان موزه، بازسازی شده‌اند و اصل اثر نیستند اما بازدیدکنندگان کنجکاو را به خوبی با سطح دانش فیزیک و مکانیک ایرانیان قدیم آشنا می‌کند.

n

n 

n

nگالری علوم نوین و دستاوردهای دانش پایه

n

n 

n

nاین نمایشگاه برای آشنایی با علم و ارتباط آن با زندگی روزمره، بسیار فعال و تعاملی است. ابزاری که برای آشنایی علاقه‌مندان با مفاهیم علمی انرژی، نور، الکتریسیته، مکانیک و بسیاری دیگر در این گالری وجود دارد، با ایجاد یک فضای دوسویه، بازدیدکنندگان جوان را با اهمیت اصول علمی و فناوری در زندگی روزمره آشنا می کند؛ موضوعی که هدف اصلی این نمایشگاه است.

n

n 

n

n 

n

n

n 

n

nاین گالری توانسته است زمینه و فضای مناسبی برای درک بهتر علم، ‌فناوری، سیر تحول علوم و تلاش فزاینده انسان برای شناخت جهان هستی و تأمین شرایط بهتر زندگی فراهم کند.

n

n 

n

nبه گزارش ایسنا، این فضا همچنین علاقه جوانان به فعالیت در زمینه‌های مختلف علمی و صنعتی را برمی‌انگیزد و آنها را برای کسب موقعیت‌های لازم برای ورود به این عرصه‌ها آماده می‌کند.

n

nنمایشگاه‌های سیار موزه علم‌ و فناوری

n

n 

n

nموزه علوم و فناوری همچنین از سال گذشته برگزاری نمایشگاه‌های سیار را در شهرهای مختلف کشور برای آشنایی بیشتر علاقه‌مندان آغاز کرده است.

n

n 

n

nسه نمایشگاه سیار این موزه در شهرهای بابل، همدان و بندرعباس با استقبال گسترده مردم، مدارس و علاقمندان روبه‌رو شده و تصمیم مدیران موزه بر این است که در هر فصل یک نمایشگاه سیار از این دست در یکی از شهرهای کشور برگزار شود.

n

nکتابخانه تخصصی ساخت آثار و ارائه مفاهیم علمی

n

n 

n

nاین موزه افزون بر نشست‌های علمی برای علاقمندان، تجهیز گالری‌های خود و برگزاری موزه‌های سیار در شهرهای مختلف کشور، سال گذشته کتابخانه خود را نیز به عنوان یکی از واحدهای معاونت پژوهشی راه اندازی کرده است.

n

n 

n

nمهم‌ترین هدف تأسیس این کتابخانه، ایجاد پایگاهی اختصاصی برای گردآوری، نگهداری و در اختیار قرار دادن منابع و اطلاعات مورد نیاز برای ساخت آثار و دستاوردهای علمی دانشمندان و چگونگی ارائه مفاهیم علمی است.

n

n 

n

nاین کتابخانه به عنوان یک کتابخانه‌ تخصصی افزون بر استفاده‌ اعضای درون سازمانی به پژوهشگران و دیگر مراجعه‌کنندگان برون سازمانی نیز خدمات ارائه می‌کند.

n

n 

n

n 

n

n

n 

n

nمنبع خبرگزاری ایسنا

n