nابوريحان محـمد بن احـمد خوارزمي از نوابغ و دانشمندان بزرگ ايران در سال ۳۶۲ هـجري قـمري در منـطقه خارج از شهـر خوارزم بدنـيا آمد، و به هـمين دليل او را "بـيـروني" لقـب دادند. در نوجواني نـزد يکي از اميرزدگـان ، دانشمند معـروف به ابونصر عـراق (از خاندان آل عراق) به تحـصيل مثـلثات کروي و دانش رياضي پـرداخت و با حـمايت مالي هـمين فرد بود که توانست نزد استادان مخـتـلف به فراگـيري عـلوم و دانش هاي زمانه خود هـمچـون طب و فـلسفه بپـردازد. در جـواني به دربار سلسله خوارزمشاهـيان، که اهـل عـلم و ادب و حامي و مشوق دانشمندان و اديـبان بودند، پـيوست. پس از انـقراض دوران زمامداري اين سلسله به ري رفت و در مباحثات رياضي با دانشمندان آن ديار شرکت کرد. حاصل گـفت و گـوهاي عـلمي بـيروني با اين دانشوران در کـتاب " مقاليد عـلم الهـيئت " آورده شده است.
————————————-
n
n
n
nابوريحان سپس به جرجان(گـرگـان) و به دربار قابوس بن وشمگـير، پادشاه آل زيار رفـت و به پاس حمايت قاموس، کـتاب مشهـور خود به نام " آثارالباقـيه" را به نام وي تاليف کرد. در هـمين دوره بود که به اکـتـشاف نجـومي و رصد ستارگـان پرداخت و طول و عرض جـغـرافـيايي جرجان را محاسبه کرد.
n
nبـيروني در اوايل سال ۳۹۴ از جرجان به خوارزم رفـت و مدتي با ابوعلي سـينا و ساير دانشمندان دربار عـلي بن ماًمون خوارزمشاه به بحث علمي پـرداخت. ماًمونيان، که شاخه اي از سلسله خوارزمشاهـيان به حساب مي آيند (و آنها را خوارزم شاهان ماًموني نيز مي نامند)، در دانش دوستي و ادب پـروري شهـره بودند. وجود وزيري اهـل فضل در دستگـاه مأمونيان به نام ابوالحسن احمد بن محمد سهـيلي باعث رونق ادب و دانش شد و فضايي بسيار مطلوب براي رشد عـلم و اکتـشافات و اخـتراعات فراهـم آمد.
n
nبا حمله غـزنويان و به پايان آمدن دوران خوارزمشاهـيان، ابوريحان با سپاهـيان سلطان محـمود غـزنوي از خوارزم به غـزنـين رفت و تا سال درگـذشت خود مقـيم اين شهـر بود. به عـبارت ديگر ابوريحان ۳۲ سال از عـمر پربار خويش را در دربار سلطان محـمود، سلطان مسعـود و سلطان مودود گـذراند.
n
nشهـرت عالمگـير ابوريحان در مدت اقامتـش در هـند در معـيت غـزنويان باعث گـرديد عـليرغـم آن که هـنديان سپاهـيان غـزنوي را دشمن خود مي پـنداشـتـند مقام و مرتـبه اش را گـرامي دارند. ابوريحان در اين مدت زبان سانسکريت و عـلوم و دانش هـنديان را فرا گـرفت و برآيـند پژوهـش هاي خود را در کتابي به نام " کـتاب الهـند " درآورد که منـبعـي موثـق براي شناخت مکاتب و عـقايد هـنديان است. وي هـمچـنين کـتابي دربارهً نجـوم و رياضيات از سانسکريت به فارسي برگـرداند که عـنوان آن " زيج سند هـند " است.
n
n
n
nاختراعات، اکـتشافات و پـژوهـش هاي ابوريحان:
n
nاصل تسطيح کره و ترسيم نقـشه هاي جـغرافـيايي
nچاه آرتـزين ( عليرغـم ادعاي غـربـيان در نسبت دادن اين کشف به خود، ابوريحان در آثارالباقيه مفصلا به آن پرداخته)
nترازوي ابوريحان که از دقـيق ترين ترازوهاي تاريخ عـلم است
nاصل نجومي تسوية البـيوت
nاصل نجـومي مطرح شعـاع
nسير نور و صوت
nمحاسبه مساحت، محيط و قطر کـره زمين
nطول و عـرض جـغـرافـيايي و سمت قـبلهً بـلاد
nچـگـونگي تعـيـين قـله و ساحت محـراب مسجـد
nرصد ميل کلي و ميل اعظم در نجوم
nحرکت زمين
nحرکت وسطي و اوج خورشيد
nخاصيت فيزيکي الماس و زمرد
nجزر و مد رودها و نهـرها
nاشکال هـندسي گلها و شکـوفه ها
nامکان ايجاد خلاء
nپـژوهـش در مورد چگـونگي توليد عسل
nرصد خسوف و کسوف
nپـژوهـش تاريخي در مورد سلسله ساسانيان
nتـنظيم خانه هاي شطرنج
nساخت افزارهاي ويـژه رصدي ( سه ميله، شاقول، … )
nساخت کرهً جـغـرافـيايي
nطرح نظريهً وجود قارهً آمريکا
n
nمنبع : yasfamily.ir
‘, ۱, ۲۰, ‘۲۰۱۱-۰۴-۱۱ ۱۲:۲۷:۱۰’, ۷۵۰, ‘
