اندازه‌گیری آلاینده‌های صنعتی با نانوحسگر ساخت محققان ایرانی

n

n

nپژوهشگران دانشگاه‌های مراغه و تبریز با استفاده از واکنش‌های نورتابی شیمیایی حساس شده با نانوذرات سلنیم، موفق به ساخت نانوحسگر‌هایی برای اندازه‌گیری مواد آلاینده موجود در آب شدند.

n

n 

n

nبه گزارش سرویس فناوری ایسنا، محققان در این کار تحقیقاتی روشی نو، حساس و ارزان بر پایه این واکنش‌های حساس شده با نانوذرات سلنیم، برای اندازه‌گیری دی نیترو بوتیل فنل ارائه کردند.

”
————————————-

nبا توجه به اینکه اندازه‌گیری دی نیترو بوتیل فنل بعنوان آلاینده محیط زیست معمولا با روش‌هایی پرهزینه همچون GC و HPLC انجام می‌گیرد، به همین علت محققان این طرح، سعی بر ارائه روشی حساس‌تر و ارزان‌تر نسبت به روش‌های پیشین برای پایش این آلاینده داشتند.

n

n 

n

nدکتر مرتضی ایرانی فام، عضو هیات علمی و استادیار گروه شیمی دانشگاه مراغه در باره تحقیقات حاضر توضیح داد: اساس این روش واکنش‌های نورتابی شیمیایی است. به‌ طور کلی در این نوع واکنش‌ها طی انجام یک فرایند اکسیداسیون- احیا، انرژی واکنش به‌ صورت نشر نور آزاد می‌شود. این پدیده در بدن برخی از موجودات زنده نیز مانند کرم شب تاب، برخی قارچ‌ها و ماهی‌ها اتفاق می‌افتد. در راستاهای انجام برخی از تست‌های اولیه متوجه شدیم که اکسیداسیون دی نیترو بوتیل فنل به‌ وسیله‌ی پرمنگنات منجر به نشر نور ضعیفی می‌شود. این اولین بار بود که پدیده نورتابی شیمیایی برای این ترکیب شیمیایی مشاهده می‌شد.

n

n 

n

nوی افزود: در سال‌های اخیر نانوذرات فلزی و نیمه‌هادی مثل نانوذرات طلا و اکسید روی برای تقویت نشر نور در واکنش‌های نورتابی شیمیایی به‌ کار رفته‌اند، ولی تا کنون از نانوذرات سلنیم فلزی در این موضوع استفاده نشده بود. طی انجام یک سری تست‌های آزمایشگاهی توانستیم شرایطی را که در آن نشر نور واکنش نورتابی شیمیایی دی نیترو بوتیل فنل به‌ وسیله‌ی نانوذرات سلنیم تقویت می‌شد، پیدا کنیم. در شرایط بهینه شدت نشر نور با غلظت دی نیترو بوتیل فنل رابطه خطی داشت. بر این اساس روشی نو برای اندازه‌گیری این ماده شیمیایی در پساب‌های صنعتی با حد تشخیص ۳٫۱*۱۰-۸ گرم بر میلی لیتر ارائه شد.

n

n 

n

nنتایج آزمایش‌های انجام شده نشان داد که واکنش ردوکس پرمنگنات – دی نیترو بوتیل فنل واکنش کندی است. افزایش نانوذرات سلنیم باعث می‌شود که انتفال الکترون در واکنش مذکور تسریع شود.

n

n 

n

nطرح ارائه شده به علت ویژگی‌های مناسب خود، امکان پایش و اندازه‌گیری مواد آلاینده موجود در پساب‌های صنعتی را فراهم می‌آورد و به گفته ایرانی فام در صورت توسعه این روش، امکان اندازه‌گیری دیگر آلاینده‌های زیست‌محیطی موجود در پساب‌های صنعتی از جمله صنایع داروسازی، پتروشیمی و نساجی و بررسی حذف این آلاینده‌ها از آب‌های آلوده وجود دارد.

n

n 

n

nنتایج این کار تحقیقاتی که به وسیله دکتر ایرانی فام از دانشگاه مراغه و همکاران وی از دانشگاه تبریز صورت گرفته است، در مجله talanta منتشر شده است.

‘